Een aangename temperatuur, zon in de rug, lekker windje, ruisende bomen. Ik zit met koffie in de tuin en laat zo mijn gedachten wat gaan. Er is veel wat een mens bezig kan houden. De kippen van buurvrouw Nanda kletsen gezellig met elkaar, want dat is hun taal dat zachte tokken afgewisseld met tevreden geluidjes. Dan heeft er één een dikke worm te pakken. Zo gaat dat in de natuur, eten en gegeten worden. De buurman van een huis verder doet griezelige dingen: hij klimt op zijn dak en grijpt het ene obstakel na het andere beet om bij zijn schoorsteen te komen. Even lijkt hij zijn evenwicht te verliezen. Ik huiver. Het groen van de bomen steekt prachtig af tegen de helblauwe lucht. Er is ander weer op komst, maar vandaag is het nog uitbundig voorjaar. Een hoge distel met bovenin een klein geel bloemetje wiegt triomfantelijk heen en weer: ik ben er nog steeds, zij heeft me tot dusver gespaard. Met dat 'zij' word ik bedoeld. Mijn gedachten gaan naar een lieve collega uit het Ikonenmuseum. Ze is bijna 91 jaar geworden en ze is één van de meest kleurrijke personen die ik tot dusver ben tegengekomen! Haar verhalen waren prachtig en ze was dol op mode en alles wat daarmee te maken heeft. Als ze een boetiekje was begonnen dan was het zeker een groot succes geworden. Zij zag wat mooi was en wist de juiste accessoires toe te voegen. Eens fietste ze door de Wilhelminalaan op weg naar haar appartement, hoge witte laarzen, een witte flaphoed op het rode haar (uit een pakje) toen er een auto zachtjes naast haar kwam rijden. De bestuurder riep door het open raampje: 'Zeg schone bloem, kunnen wij samen iets beginnen?' Ze riep vrolijk terug: 'Wie weet, maar ik ben wel bijna tachtig!' Ze stond heel positief in het leven, heeft genoeg meegemaakt. Maar dat geldt voor de meeste mensen. Haarscherp herinner ik me als ze op de vrijmarkten stond met tasjes en hoedjes, die ze verzameld had uit diverse kringloopwinkels. Onlangs overleed ze na een langzame en slopende ziekte. Haar overlijdenskaart was prachtig, klinkt gek maar ik weet even niet anders. En toen ik de kaart bij een vriend las moest ik glimlachen om de laatste regel: 'En mocht u een hoed bezitten, wilt u die dan opzetten? Mijn moeder was dol op hoedjes'. Een laatste slok koffie,  zachtjes zet ik de mok op de tuintafel vanwege een paar eendjes in de sloot. Mijn lieve collega kent nu het geheim en het zou best kunnen dat zij nu de engelen vermaakt met haar aardse verhalen....

 

 Voor de lieve collega, een prachtige anjer als dank voor de vele prettige uren...

Het nieuws hoorde ik gisterenmiddag al: Poetin was niet naar Turkije gekomen. Zelensky, klaar om te praten, kon het wel vergeten. Wat een groot deel van de wereld al denkt, Poetin wil helemaal geen vrede met Oekraïne. En zo gaan de afschuwelijke gevechten aan beide kanten gewoon door. Over Gaza durf ik niet eens meer te schrijven. In Trouw zag ik een cartoon van een wat verlaten grote zandbak waar hier en daar een kleutertje wat eenzaam speelde, onder een baldakijn zaten belangrijke mensen zich rond te eten. Borden met gebraden spullen werden door obers aangedragen. En wij? Wij stonden er ook op.Vanaf omheiningen keken we naar beneden, keken en keken en deden niets...

Moedeloos bekeek ik wat foto's in mijn bestanden. Vooral de plaatjes die ik maakte uit de periode toen die huidige oorlogen nog niet speelden. Veel natuurfoto's, maar ook schilderachtige dorpsplaatsjes, lommerrijke begraaftuinen, vrolijke onderonsjes. Toen zag ik de kerkjes in Groningen, prachtige rustieke gebouwen waar mensen ooit troost en bemoediging vonden om de levensweg te vervolgen. En vonden ze dat niet in de preek, een lied deed vaak hetzelfde. De huidige wereld leek op te gaan in die wereld van toen. En plots wist ik het: stuur al die wereldleiders, die alles zo goed weten en waar ieder zo goed voor zichzelf weet te zorgen, een weekje naar Groningen. Zonder gevolg, een rolkoffertje met wat toiletspullen en een verschoning is toegestaan. En laat ze kerken kijken, kijken en nog eens kijken. Praten is verboden. En als ze aan het eind van de week een 'ommedraai' hebben gemaakt, dan gaat Schoof, of moet ik zeggen Wilders, met zijn ploeg naar Friesland. Want ook daar is veel moois te zien...

 

 

 

 

 

 

Over meester Zieleman ben ik nog niet uitverteld. Er zit na al die jaren toch iets van wrok. Laat ik het zo maar noemen. Ooit waren zijn dochter Truus en ik een poosje vriendin. Dat was op de lagere school in klas vier. Toen gingen ze opeens verhuizen, ik weet niet meer waarheen, maar ik meen naar Harderwijk. We waren dus vriendinnen en liepen samen op de Prinsengracht. Iemand reed op de fiets voorbij en toen zag ik heel toevallig dat hij zijn bos sleutels verloor. Het gaf een klinkend geluid maar de goede man fietste door. Mogelijk was hij doof. Ik rende naar de sleutels, wilde roepen, maar hij sloeg al een hoek om. Wat verloren stond ik daar met een dikke bos stevige sleutels. 'Die moet ik naar de politie brengen', begon ik, 'waar zit hier eigenlijk de politie?' Er waren drie dorpsagenten, er was ook een klein boevenhok, maar een politiebureau? Ik keek vragend naar Truus. Zij wist het ook niet en stelde voor ze aan haar vader te geven, want die wist altijd alles. Truus verdween achter de voordeur met de sleutels en ik liep naar huis. Het bleef stil en ik droomde van een vorstelijke beloning. De dromen werden steeds mooier! Een paar dagen later zei Truus dat ik even bij haar vader moest komen vanwege de sleutels. Ik glom, nou zou ik geprezen worden en vast ook die vorstelijke beloning.ontvangen. Het ging anders. Meester Zieleman sloeg de klep van zijn lessenaar omhoog en pakte een vel van die kinderachtige plaatjes met bijbelse teksten. Ik mocht vanwege de sleutels een plaatje uitzoeken. En dat deed ik ook nog, maar wel met het gevoel dat de eigenaar van de sleutels Truus vermoedelijk heel iets anders had gegeven.

Een ander voorval herinner ik me haarscherp. Als eersteklassers moesten we wanneer de meisjes van klas vijf handwerken kregen zo lang in klas vijf zitten met ons huiswerk. In die klas zaten de jongens en mijn broer was één van hen. Wat er gebeurde weet ik nog steeds niet, maar opeens klonk er geschreeuw, er vielen klappen en toen ik opkeek zag ik tot mijn grote schrik, woede, ongerustheid, dat mijn broer vuurrood en met dikke tranen tegenover meester Zieleman stond met gebalde vuisten. Er werd over en weer geschreeuwd, mijn broer veegde met de mouw van zijn trui, het was zijn mooie groene, zijn ogen droog en schoof nog rood en behuild op zijn plek. Meester Zieleman liep naar zijn hoge stoel terug en voor het eerst had ik geen medelijden meer met zijn bochel. Hij was een echte valserik. Want mijn broer, ja daar ben ik gek mee en dat is altijd zo gebleven...

Schrijven over onrecht is altijd goed. Misschien dat mijn wrok nu ook minder gaat worden...

 

 Dit is het Keppelbrugje in Hasselt. Meester Zieleman woonde in de Keppelstraat. Hij moet dit brugje, vlak bij zijn huis, goed hebben gekend..

 Ik zag ze gaan. Treuzelend, ravottend, baldadig, dan weer rustig. Een klas kinderen, op weg naar de sporthal. De onderwijzer liep opende de rij. Hij liep wat ineen gedoken, zijn hoofd leek bij andere dingen te zijn, zijn blik was zorgelijk. Een moeilijk gesprek met een ouder? Voor je het wist had je een dreun te pakken, want ouders verliezen dus alle realiteit. Hun Pietje of Marietje, zo clever. Wat dacht die onderwijzer wel! Geen wonder dat veel mensen bij het onderwijs de benen nemen. Beelden van vroeger kwamen boven. Hoe wij in de rij liepen op weg naar de Lange Paden. Een laan in het plantsoen waar rijen dikke bomen in het gelid stonden. Het was er prettig, vooral op warme dagen. Boompje verwisselen. Wij liepen anders, hand in hand en zongen. Gekheid maken was er niet bij. Leerlingen in de hogere klassen mochten los lopen, zingen hoefde niet. Als alles maar ordelijk ging. Nee, dan mijn broer, die zat in klas vijf bij meester Zieleman. Ze liepen los van elkaar, drie tegelijk en zongen niet.. Zieleman liep er naast en tikte driftig met een stok, één, twee, drie. Hoe het verder ging weet ik niet meer, maar het was een soort peloton en de meester zelf was de aanvoerder. Een merkwaardige man, met wreedheden. Hij had een bochel, was klein, maar heel vinnig. Misschien waande hij zich een hoge pief in het leger. Dat marcheren, dat had toch wel wat. Niet dat kinderachtige hand in hand lopen en daarbij zingen. Het waren geen psalmen, ondanks de zwaarte van de school, maar wat we wel zongen weet ik niet meer. Mogelijk vaderlandse liederen? Het leek me geweldig om in klas vijf te zitten, dan pas was je groot en stelde wat voor. Ik keek de klas na, zag de kinderen en vroeg me af hoe ze later op hun schooltijd zouden terugkijken. Als er nog een later kwam in deze onvoorspelbare wereld..

Meester Zieleman staat ook in mijn poesiealbum. En ook nog behoorlijk voorin. Misschien was het omdat hij er iets moois van maakte, rode lijnen, waartussen de tekst was geschreven, in blokschrift. En de B van Beste Alie had hij versierd. Want hij wilde graag wat zijn, misschien omdat hij klein was en niet recht van lijf en leden...

Beste Alie,

Twee handjes nimmer traag of stil,

een mondje, dat niet liegen wil,

een vriend'lijk woord voor groot en klein

en een humeur als zonneschijn,

een hartje dat de Heiland mint,

dat wens ik voor je kind.

Nou meester Zieleman, ik herken me hier niet in. Gelukkig niet, wat afschuwelijke zoeterd...

 

Een foto van meester Zieleman heb ik niet. Maar wel foto's van het voorjaar en die zijn veel mooier.

Wat gebeurt er veel! Nog steeds een duim die halsstarrig dik en stijf blijft. Oefeningen doen, aldus de handtherapeut. Erg pijnlijk. Een voet die nu in de tape zit vanwege een over het hoofd gezien breukje, drie weken oud. Om het leuk te maken ben ik op tweede paasdag gebeten door een kat. Huisartsenpost, wachten tussen allemaal spoedeisende gevallen. Antibiotica. Enorme hand, wel rustiger en afgetrokken, nog niet in orde. Nog een kuurtje. Ik word er flauw van. En vanmorgen toen ik een gordijn opentrok werd ik geprikt door een wesp. Hoe bestaat het. Een lieve vriendin bracht me naar de fysio en heeft naderhand de wesp gedood. Nou kan het wel weer.

Gekeken naar de uitvaart van Paus Franciscus. Mijn rooms gekleurde hart deed af en toe een sprongetje. De preek was prachtig en de Paus is helder neergezet. Ik dacht aan die zwaar zieke mens die een dag tevoren nog het bordes op werd gereden om toch nog, zeer zwak, de zegen uit te spreken. Later werd hij rondgereden in de pausmobiel. Het was voor hem dodelijk vermoeiend. De volgende dag begaf zijn lichaam het. Hij rust nu in de Santa Maria Magiore. Een prachtige kerk, twintig jaar geleden  ben ik daar geweest. Prinses Irene is daar ooit in één van de kapellen in het huwelijk getreden.

En dan Trump. Wat een brokkenpiloot!! En zichzelf nog prijzen ook, terwijl er nog maar 39% achter hem staat. Dat zullen vermoedelijk de trouwe aanhangers zonder hersenen zijn. Dan denk ik wraakzuchtig, jullie wilden hem toch? Nou dan heb je hem. En er komt nog veel eer, want die man is gewoon gek van ijdelheid en hebberigheid. In Moskou zit ook zo'n gewetenloze schurk. Vanmorgen zag ik een foto in Trouw met een bus jonge jongens die klaar gestoomd worden om te vechten. Ja, ja, ze kregen een flinke premie als ze zich zouden aanmelden. Maar wat heb je er aan als je misschien de volgende maand al dood bent! Ik zag de angst en onzekerheid op de gezichten.

Al die dingen geven je te denken. Waar gaat dat naar toe? We mogen de aarde bewonen, dat is wat anders dan uitputten en elkaar de dood in jagen. Dan heb ik het nog niet eens over de natuur die zienderogen achteruit gaat. Allemaal om het grote geld. En niemand wil het eten...

 

Van boven naar beneden:

Sint Pieter, Sint Pieterplein en een ontmoeting in de Santa Maria Magiore

Gisteren weer naar de literatuurkring geweest. Ik krijg er altijd energie van. Een leesvriendin bood aan mij te halen en zo was deze gehavende zuster weer bij haar leesvriendinnen. Het was opnieuw een prachtige morgen. We waren deze keer bij Elsje thuis. Zij leidt de kring op een onnavolgbare en zeer bevlogen manier. Deze keer ging het over Maarten van Roozendaal (1962 - 2013). Zanger, cabaretier en liedschrijver. Elsje had voor ieder een aantal teksten gekopieerd, vertelde er over en liet de zanger horen. Dit schrijf ik in enkele woorden, maar het was twee uur smullen. Wat zijn er toch nog mooie dingen ondanks een zorgelijke duim en een breuk in het sprongbeen! Van Roozendaal kwam pas laat op gang. Hij rommelde tussen zijn twintigste en dertigste tot iemand hem ontdekte. De kleinkunst werd zijn ding, teksten schreef hij meestal zelf. Met zijn melancholische en droogkomische teksten bereikte hij een zeer groot publiek en werd een begrip. We luisterden uiteenlopende liedjes met altijd die herkenning. Ook al zijn ze vijftien tot twintig jaar oud, ze zijn verrassend herkenbaar en toe te passen naar de huidige tijd. Zoals in het gedicht 'Sonja'. 

Sonja nieuwe schoenen / Sonja nieuwe blouse/ Sonja is verdrietig/ Sonja nieuwe jurk

Sonja nieuwe lipstick/ Sonja nieuwe sjaal/ Sonja blijft verdrietig/ Sonja nieuwe tas

Zo gaat het gedicht nog acht versjes verder. Dan tot slot een soort climax:

Sonja nieuwe cursus/ Sonja nieuwe buren/ Sonja nieuwe scooter/ Sonja nieuwe poncho/ Sonja nieuwe lakens/ Sonja nieuwe placemats/ Sonja nieuwe Tarzan/ Sonja nieuwe spiegel/ Sonja nieuwe vriend/ En weer een nieuwe vriend/ En weer een nieuwe vriend/ En nog maar weer een vriend/ En weer een nieuwe vriend

Met deze woorden eindigt het gedicht. En ik dacht: wat een fantasie om dit allemaal te bedenken. Maar ik dacht nog meer: Sonja moet met de mattenklopper hebben en dan hup aan het werk!!!

 

 

 

Het struikelen is zo gebeurd, de nasleep kan lang duren. Zo is mijn ervaring nu. Veel ongemak, veel mensen in de benen jagen. Niet mijn sterkste kant. Het is veel leuker als je zelf iemand kan helpen. Het dankbare gezicht van de ander, het goede gevoel bij jezelf, het maakt de wereld een klein beetje mooier. En dat zouden de kopstukken in de wereld politiek ook eens uit moeten proberen. Inmiddels zullen ze niets van deze eenvoudige woorden begrijpen. Hebben en zijn, twee totaal verschillende werelden.

Mijn persoontje ontdekt iedere dag weer mogelijkheden. Waar het huishoudelijk werk betreft, waar het lichamelijk onderhoud betreft. Vaak bedenk ik 's nachts die handigheden. Niets is zo vervelend als afhankelijk zijn. Soms kan het niet anders. De verpleeghuizen stromen haast over.

Mijn duim zit er nog aan. Is kolossaal en stijf. Het oefenen is begonnen. De handtherapeut doet de oefeningen moeiteloos voor. Ik oefen moedig, het resultaat is nog armelijk. Maar ik kan wel typen. Gisteren kwam er nog iets bij. De linker enkel was na drie weken nog erg dik. Een breukje?, opperde de huisarts. En jawel, een kleine breuk die moest worden ingepakt met tape. Buurman Johan bracht me, wachtte trouw in auto, terwijl hij zo fijn aan het klussen was. De 'inpakjuf' was erg zorgzaam en ik moet zeggen, het voelt goed. Buurvrouw Tineke bracht een hoes voor het been tijdens het douchen, zo worden de gewone dingen van weleer, toch weer wat meer gewaardeerd als voorheen. Bovendien, het had nog veel erger kunnen zijn...

Ondertussen kijk ik rond in de steeds groener wordende tuin. Dat hele jonge groen, je ziet het even, maar het is en blijft haast sprookjesachtig. In de sloot zwemt een eend met haar kroost, de kat van de buren slaat ze nauwlettend gade. En wordt het gevaarlijk, dan zet ik voluit in om Saartje te doen vluchten. 

De dood is er in allerlei vormen. Ooit moest een meisje in mijn klas, we waren een jaar of twaalf, het woord 'morsdood' invullen. Ze kwam niet verder dan te zeggen toen een worm werd overreden dan het woord 'gestorven'. Het is me altijd bijgebleven als uiterst eerbiedig. Zo kom ik op mijn pruimenboom. Jaren en jaren hebben we en ik later alleen er vele emmers vanaf geplukt en uitgedeeld. Dat is voorbij. Er zullen echt nog wel wat pruimen aan zitten, maar vergeleken bij vroegere jaren zal de oogst schamel zijn. Toch heb ik de boom beloofd dat hij mag blijven staan. Toen ik het hem toefluisterde, leek hij op te veren en liet in het voorjaar toch wat bloesem zien.. 

Het is de Goede Week. Een prachtige ingetogen tijd, die ik altijd intens beleefde. Door alle gedoe is die bijzondere Week wat in de verdrukking gekomen. Maar toch, ik beleef het, misschien wel intenser dan vorige jaren...

 

 

Willem Wilmink moet nog maar even wachten...