Overbrugd

Overbrugd

woensdag 28 februari 2024

Bij het opruimen kwam ik een blanco enveloppe tegen. Het papier was enigszins vergeeld, de enveloppe was niet dicht. Nieuwsgierig haalde ik inhoud er uit en zie, allemaal uitgeknipte rouwadvertenties. Vaag herinnerde ik me dat ik dit in voorbije tijden vaak deed. Er waren zelfs advertenties die ik haast zingend uitknipte. Maar na het lezen van de op tafel uitgespreide knipsels had ik bij alle overledenen toch een zacht gevoel. Zo bleef ik lang kijken naar de advertentie waarin kennis werd gegeven van het overlijden van Catharina Maria Hobma, oud-lerares. Nieuwsgierig las ik verder. Boven de advertentie stond een fragment uit psalm 63: 'Gij zijt mij God, U zoek  ik, mijn ziel dorst naar U.' Dat is veelzeggend over juffrouw Hobma, want dat was ze voor ons. Ondanks de intensieve baan als lerares in het middelbaar onderwijs was ze toch oud geworden, 91 jaar. Ongetrouwd, misschien was dat het geheim van haar hoge leeftijd? Overleden op 4 februari 1990. Ik keek naar buiten en het leek of ze in mijn wintertuin opdoemde. Gekleed naar de mode van de jaren vijftig, haar benen waren wat onzichtbaar door de wollen kousen maar op halfhoge hakken kwam ze krachtig over. Het kapsel was op een onduidelijke manier opgestoken, een onopvallend brilletje met twinkelende ogen. Soms ja, want ze werd geplaagd in de hogere klassen. In klas I kreeg ik Nederlands van haar. En eens las ze een opstel voor, noemde het fris en met vaart geschreven. Mijn hart sloeg over want het ging over mijn eerste schooldag en juist in de eerste zin had ik mijn naam genoemd toen de juf vroeg: 'En Aly, waar wil je nu graag naast zitten?' En dat had weer te maken dat ik na een middenoor operatie zes weken later op school kwam. Terug naar het uur Nederlands van juffrouw Hobma. Het gevaar leek afgewend want ik zat op de laatste bank maar nee hoor, de hele klas draaide zich om en op de gezichten waren allemaal gevoelens te lezen. Van verbazing tot verbijstering en alles wat daartussen in is. Juf Hobma zei half lachend: 'Ik had je naam niet willen noemen, maar helaas, het ging per ongeluk.' In het jaar daarop kreeg ik Engels van haar. Het boekje heette 'Tommy went out schooting'. Mijn ontzag voor deze lerares steeg, want in keurig Engels vertelde ze over de avonturen van Tommy die 'rabbits, hares and partridjes' schoot. Met een glimlach stopte ik de advertenties weer in de enveloppe. En in gedachten vroeg ik haar vergeving voor alle heibel die we onder haar lesuur maakten...  

 


***********************************************************************************

Grenswacht 

 

De weilanden, de bomen,
ze wachten op de nacht.
Ik sta hier voor mijn vaderland
bij onze grens op wacht.

Ik sta te overdenken
dat ik misschien al gauw
moet sterven voor dat vaderland
waar ik zoveel van hou.

De grens is in de atlas
een lijn die je goed ziet,
maar nu ik er dichterbij moet staan,
zie ik de scheiding niet.

Het kan dus heel goed wezen
dat ik me maar vergis
als ik zeg dat die groep bomen daar
mijn vaderland nog is.

Het paard dat in die wei staat
en naar me kijkt misschien,
wat denkt dat paard: 'Heil Hitler'
of leve Willemien?'

Nu zie ik iemand lopen.
Is hij voorbij de grens?
Zou hij nou vriend of vijand zijn,
een onmens of een mens?
 
Willem Wilmink
Uit: Verzameld werk