Pastorietuinen 

Het stond tegen de zijkant van de boekenkast, wat weggedrukt en onopvallend. En toen ik het boek bevrijdde uit zijn benarde positie slaakte ik een kreet van opwinding. Pastorietuinen in Nederland van Karin van Dongen-van Lawick, ooit gekocht in Bredevoort, dat aardige boekenstadje in de Achterhoek. Het bestaan van dit boek was ik gans vergeten. Vergenoegd kroop ik op de bank en begon te lezen. Ik las over een domineesvrouw die haar man altijd druiven bracht wanneer hij aan zijn preek begon te werken. En vlotte het niet, dan spuwde hij de pitten roekeloos uit het raam de tuin in. Eén pit ontkiemde en zorgde voor een weelde van druivenranken langs de hele muur. Dit gebeurde in de pastorietuin te Nieuwenhoorn.

 

In de pastorietuin van Amerongen stond een druif van enorme omvang. Daaronder was zelfs plaats voor een kippenhok. En omdat dominee altijd ’s middags sliep zag een kwajongen kans een maaltje druiven te vergaren. Tot dominee het raam opende en riep: ‘Johannes, wat zie ik nu toch?’ De booswicht schrok, stapte op het kippenhok, zakte er door en zat achter het gaas gevangen. En kijk de herder en leraar knorde lichtelijk op Johannes, vergaf de snoodheid en schonk hem een grote druiventros. Zeer bijbels.

Aardig vooral is het verhaal over de pastorietuin in Jorwerd. Daar was niet alleen een ‘tuinman’, maar ook een ‘tuinvrouw’. En waar de dominee op nut van de tuin uit was had zijn vrouw vooral oog voor schoonheid. De eerste beschouwde alle grond buiten de perken als toekomstige moesgrond. De tweede gedoogde maar nauwelijks de aardbeien en rabarber in een hoek. Keek dominee bedrukt wanneer zijn echtgenote een strook in het oog springende grond vol plantte met haar lievelings bloemen, dan wist hij zich te troosten door een oud bed goudsbloemen vlug aan het bedje malse sla te trekken. Het aardige is dat er nooit oorlog ontstond tussen het echtpaar, er was humor in beide kampen. De tuin gedijde, de saaiheid verdween, het werd een vermakelijke plaats waar alles vrolijk door elkaar groeide.

Zo kleurde de vergeten Pastorietuinen mijn hele dag en broedde ik op een tuinplan voor komend jaar. Misschien naast de lavendel een bedje wortels en rond de lupinen een brede strook bieten? Weg met de geraniums! In alle potten en pannen komen radijsjes!